Trong tình hình hiện nay, việc nâng cao trình độ hiểu biết pháp luật và ý thức chấp hành pháp luật trong cán bộ và nhân dân ngày càng được coi trọng. Nhận thức được tầm quan trọng, ý nghĩa thiết thực của công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trọng đời sống xã hội, đồng thời nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và ý thức tuân thủ, chấp hành, tự giác học tập, tìm hiểu pháp luật, xây dựng lối sống và làm việc theo pháp luật trong toàn xã hội; đưa công tác phổ biến, giáo dục pháp luật phát triển ổn định, bền vững, đi vào chiều sâu, thiết thực, hiệu quả, góp phần bảo đảm thực hiện đầy đủ quyền được thông tin về pháp luật của công dân. Trong những năm qua Công tác hòa giải ở xã và các thôn cho thấy, hòa giải có vai trò, ý nghĩa quan trọng trong việc góp phần nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của nhân dân. Bởi khi hòa giải, các hòa giải viên bên cạnh việc dựa vào những chuẩn mực đạo đức, văn hóa ứng xử, phong tục, tập quán tốt đẹp để tác động tới tâm tư, tình cảm của các bên, khơi dậy trong họ những suy nghĩ, tình cảm tích cực, còn cần phải vận dụng các quy định pháp luật để giải thích, hướng dẫn các bên, giúp họ hiểu được quyền và nghĩa vụ của mình để tự lựa chọn, tự dàn xếp ổn thỏa với nhau mâu thuẫn, tranh chấp, vi phạm pháp luật. Theo đó, thông qua hòa giải, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước đến với người dân một cách tự nhiên, trực tiếp, có sức thẩm thấu sâu sắc, sức lan tỏa rộng. Một trong những hoạt động có sức lan tỏa rất lớn trong công tác hòa giải ở xã, thôn là việc đưa kiến thức pháp luật với hình thức sân khấu hóa để tuyên truyền, phổ biến các quy định pháp luật gắn liền với đời sống hàng ngày của người dân một cách dễ hiểu, dễ nhớ, phản ánh đời sống thực tiễn, pháp luật của người dân có ý nghĩa giáo dục cao, phục vụ tốt công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, từng bước đổi mới mô hình tuyên truyền, phổ biến pháp luật đến nhân dân. Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác triển khai thi hành Luật và các văn bản hướng dẫn thi hành còn hạn chế, trình độ dân trí, hiểu biết về pháp luật của người dân chưa sâu, còn tồn tại các hủ tục lạc hậu, nên việc thuyết phục người dân thực hiện pháp luật gặp không ít khó khăn . Để nâng cao hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật thông qua hòa giải cần tiếp tục củng cố kiện toàn đội ngũ trong Ban hòa giải từ xã đến thôn bảo đảm đáp ứng đủ các điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định. tăng cường bồi dưỡng kiến thức pháp luật, kỹ năng hòa giải trong đó có kỹ năng tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho đội ngũ Ban hoà giải. Tăng cường cung cấp các tài liệu pháp luật để xây dựng tủ sách pháp luật tại xã, thôn. Rà soát quy ước làng, phong tục tập quán xây dựng trên pháp luật quy định .Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất cho hoạt động hòa giải hỗ trợ thù lao vụ việc hòa giải. Tăng cường sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy chính quyền về vị trí, vai trò và tầm quan trọng của công tác hòa giải từ đó xác định được phương hướng, nhiệm vụ, chương trình, kế hoạch hành động cụ thể để thực hiện tốt công tác hòa giải. Tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến quy định pháp luật hòa giải tới người dân để họ biết và chủ động sử dụng phương pháp hòa giải khi xảy ra các mâu thuẫn, tranh chấp, vi phạm pháp luật thuộc phạm vi được hòa giải ở cơ sở - thực hiện quyền được lựa chọn phương thức giải quyết mâu thuẫn, tranh chấp phù hợp với điều kiện thực tiễn của bản thân từ đó góp phần nâng cao nhận thức của người dân về vai trò của luật pháp trong đời sống xã hội, giúp cho những chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước đến gần với người dân hơn và dễ dàng đi vào cuộc sống, mọi tầng lớp nhân dân đều “Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật”
Thực hiện: Đào Thanh